Region Conegliano-Valdobbiaddene, położony zaledwie 50 kilometrów od Wenecji, to mekka dla miłośników prosecco. To właśnie tutaj, wśród malowniczych wzgórz Veneto, powstaje jedno z najbardziej cenionych win musujących świata – Conegliano-Valdobbiaddene Prosecco Superiore DOCG. Jego wyjątkowy smak, historia i tradycja sprawiają, że warto poznać bliżej ten region.
Czym jest Conegliano-Valdobbiaddene Prosecco Superiore DOCG?
Zacznijmy od podstaw, czyli od wyjaśnienia, czym jest oznaczenie DOCG? Denominazione di Origine Controllata e Garantita to najwyższa kategoria wina. Oznacza, że wino pochodzi ze ściśle określonego obszaru produkcji i spełnia rygorystyczne normy jakości. Każdorazowo, aby otrzymać banderolę DOCG, wino przechodzi testy chemiczne i organoleptyczne.
Prosecco z tego regionu produkowane jest głównie z winogron odmiany Glera, uprawianych na stromych zboczach wzgórz, co nadaje mu unikalny charakter. Winogrona zbierane są ręcznie, a zdecydowana większość producentów stosuje uprawy zrównoważone, czyli z jak najmniejszym lub zerowym użyciem sztucznych nawozów. Uprawa winorośli w tym rejonie jest nazywana heroiczną, ponieważ wszystkie prace w winnicy wykonuje człowiek, dodatkowo nachylenie stoku i warunki geograficzne sprawiają, że jest to niełatwy kawałek chleba. Wzgórza Conegliano-Valdobbiaddene w 2019 roku zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako przykład idealnej harmonii człowieka z przyrodą. Wszystko tutaj odbywa się z wielkim szacunkiem do ziemi.
Historia i tradycja prosecco
Obszar pomiędzy dwoma miasteczkami – Conegliano i Valdobbiaddene – od stuleci jest epicentrum produkcji prosecco. Pierwsze ślady upraw winorośli sięgają czasów starożytnych. Już Rzymianie doceniali potencjał tutejszych wzgórz, a nazwa “Prosecco” po raz pierwszy pojawiła się w XVI wieku i odnosiła się do wina produkowanego z lokalnej odmiany winogron, dziś znanej jako Glera.
Region Conegliano-Valdobbiaddene przez wieki rozwijał swoje techniki produkcji wina, czerpiąc z doświadczeń pokoleń rolników. Mieszkańcy tak bardzo skoncentrowali się na produkcji wina i rozwijaniu swoich umiejętności, że w XIX wieku w Conegliano została założona pierwszą szkołę enologiczną we Włoszech. Do dzisiaj kształcą się w niej najlepsi enolodzy.
Narodziny nowoczesnego Prosecco
Przełomem w produkcji prosecco był moment wprowadzenia metody produkcji nazywanej Charmat (Martinotti). Ta technika pozwala na fermentację wina w dużych zbiornikach ciśnieniowych, nazywanych autoklawami. Dzięki temu produkcja jest bardziej efektywna i pozwala zachować świeżość oraz aromaty charakterystyczne dla Glery. Dzięki tej metodzie Prosecco zyskało swoją lekkość i owocowość.
W 1969 roku region Conegliano-Valdobbiaddene uzyskał status DOC, a w 2009 roku został podniesiony do prestiżowej kategorii DOCG, co tylko potwierdza najwyższą jakość win produkowanych w tym rejonie.
Unikalne cechy regionu
Region Conegliano-Valdobbiaddene jest wyjątkowy ze względu na swoje położenie geograficzne. Wzgórza te, w 2019 roku wpisane na światową listę dziedzictwa UNESCO, tworzą idealne warunki do uprawy winorośli. Nachylenie terenu (od 30 do nawet 70 stopni) oraz różnorodność gleb (aż 9 rodzajów na tak małym terenie) wpływają na unikalny charakter win.
Klimat regionu jest łagodzony przez bliskość morza i osłaniany przez Alpy. Sprzyja to dojrzewaniu winogron, nadając im odpowiednią kwasowość o aromat. Najlepsze wina powstają na stromych zboczach, które wymagają pracy manualnej.
Rodzaje i klasyfikacja Prosecco
Klasyfikacja win musujących różni się nieco od całej reszty, dlatego warto wyjaśnić czego się spodziewać po etykiecie.
- EXTRA BRUT – wytrawne wino o zawartości cukru resztkowego od 0 do 6 gram. To wino bardzo wytrawne, z aromatami cytrusów i zielonych jabłek.
- BRUT – to najbardziej poszukiwana wersja Prosecco, z zawartością cukru od 0 do 12 gram. Wyczuwalne nuty cytrusów i warzyw z bardzo delikatną słodyczą sprawia, że zasmakował w nim cały świat
- EXTRA DRY – to wino, z cukrem od 12 do 17 gram, zyskuje aromaty kwiatowo – owocowe i w krainie swojego pochodzenia jest pite najczęściej. Świetnie podkreśla smak delikatnych mięsnych potraw.
- DRY – pite najczęściej do serów oraz deserów, jest najbardziej owocowo-kwiatową wersją. Zawiera od 17 do 32 gram cukru.
Dodatkową kategorią są podstrefy, w tym akurat miejscu nazywane Rive. Oznaczają wina pochodzące z konkretnych, wyjątkowych parceli, które podkreślają mikroklimat, glebę i charakter danej winnicy. Jedna z podstref, Cartizze, jest uważana za historyczny obszar produkcji prosecco i to tutaj właśnie powstają najlepsze i najdroższe butelki tego wina.
Dziedzictwo i współczesność
Dziś Conegliano-Valdobbiaddene Prosecco Superiore DOCG (uff, długa ta nazwa, prawda?) jest symbolem włoskiej elegancji i doskonałości. To wino eksportowane na cały świat, ale wciąż produkowane z szacunkiem dla tradycji. Lokalne festiwale i sagry, liczne b&b wśród malowniczych wzgórz i doskonała kuchnia przyciągają turystów i miłośników wina z całego świata. Popularność tej apelacji ciągle rośnie, a wraz z nią świadomość, że Prosecco Prosecco nierówne. Wino, które dostajemy w kieliszku to nie tylko wynik pracy enologa i nowoczesnych maszyn. To przede wszystkim materia prima, doskonały produkt wyjściowy, czyli nasze winogrono. Uprawiane przez tutejszych producentów z szacunkiem do przyrody i miłością do wina. Ta kombinacja jest gwarancją doskonałości.
Piszę z pasji i miłości do Italii. Bardzo się staram, żeby treści, które przekazuję były rzetelne i sprawdzone. Jeśli podoba Ci się ten artykuł, będzie mi miło, jeśli się nim podzielisz z innymi. Zaobserwuj mnie też na Instagramie, gdzie na bieżąco pokazuję super miejsca we Włoszech. Grazie di cuore!
Zapisz się również na mój newsletter – Cartolline dall’Italia, czyli pocztówki z Włoch. Co jakiś czas będę przenosić Cię do słonecznej Italii opowiadając o pięknych miejscach, lokalnych przysmakach i włoskim winie.